تامین ارز و تخصیص ارز چه تفاوت هایی با هم دارند؟

از آنجایی که در بازار ارز اسپرد بالایی وجود دارد، مردم برای ورود به این بازار نیاز به اطلاعات دارند. در این مقاله به کالاهایی می‌پردازیم که به تامین ارز و تخصیص ارز تعمیم داده می‌شوند. تا تفاوت بین عرضه ارز و تخصیص ارز را متوجه شوید. با ما همراه باشید.

تامین ارز چیست؟

برای توضیح تفاوت تخصیص ارز با تامین ارز ابتدا باید روش های تامین ارز توسط بانک مرکزی را بشناسید. این کار به دو صورت انجام می‌شود.

روش اول: تامین ارز به واردات کالاهای اساسی است. مانند تجهیزات پزشکی، کالاهای استراتژیک به نرخ بانکی، مواد اولیه صنایع و انواع داروها اختصاص می‌یابد.

روش دوم: با سامانه نیمایی، عرضه ارز به نرخ بانکی نیمایی برای سایر کالاها انجام می‌شود.

بد نیست بدانید واردکننده پس از دریافت کد سفارشی می‌تواند به بانک های عامل یا صرافی ها مراجعه کند. و ارز را با نرخ نیم بها خریداری کند.

تخصیص ارز چیست؟

یکی از اقدامات مهم دستگاه های دولتی تخصیص ارز است که با ارائه خدمات به بازرگانان و بازرگانان واردکننده محصولات به کشور، راه آسانی را برای انجام مراحل واردات کالا ایجاد می‌کند تا بازرگانان را به انجام معاملات بین المللی ترغیب کند.

در مجموع نهادهای ارزی دولتی با فراهم کردن بستر مناسب برای تجار داخلی در تلاش هستند تا واردات کالا به کشور را سریعتر و آسان تر کنند. بد نیست بدانید دولت با تخصیص ارز، هزینه و سرمایه اولیه واردات کالا را برای بازرگانان و سرمایه داران کاهش داده است تا بتوانند معاملات بین المللی را با سهولت بیشتری انجام دهند.

در واقع با توجه به نوسانات بازار، افزایش سریع قیمت ها و تورم، ریسک انجام معاملات بین المللی بین بازرگانان افزایش یافته و افراد کمتری به دنبال معاملاتی مانند واردات کالا و معاملات بین المللی هستند. زیرا در این مشاغل بزرگ به دلیل اینکه ارز قیمت بالایی دارد. تجار باید سرمایه زیادی برای خرید کالاهای وارداتی داشته باشند. به همین دلیل دولت می‌خواهد با تخصیص ارز تجار و بازرگانان را تشویق به انجام معاملات بین المللی کند.

تفاوت بین تامین ارز و تخصیص ارز چیست؟

اولین تفاوت این دو بر عهده تامین آن است، وزارتخانه ها مسئول تامین ارز و بانک مرکزی مسئول تخصیص ارز هستند. 

معرفی انواع ارز

برای دانستن تفاوت عرضه و تخصیص ارز، خوب است با انواع ارز آشنا شوید. برای افرادی که قصد واردات کالا به کشور را دارند، نام ارز آشنا و پرکاربرد است. در واقع پول رد و بدل شده برای واردات بین دو کشور باید قابل قبول باشد. در واقع ارز اصلی ترین وسیله مبادله کالا است.

دولت اقدام به صدور و توزیع ارز می‌کند و به طرق مختلف مانند تخصیص یا تامین ارز باعث گردش اقتصاد در سطح بین المللی می‌شود. به این ترتیب هر ابزاری مانند سکه، طلا و اسکناس نوعی ارز محسوب می‌شود.

ارز دولتی به طور مداوم نسبت به سایر ارزها در نوسان بوده است. زیرا یک ابزار پولی مهم برای مبادله کالا در سطح بین المللی است. ارز دولتی انواع مختلفی دارد مانند ارز آزاد و دولتی که مردم در ایران در تمامی مشاغل با آن سر و کار دارند.

با توجه به تحریم کشورهای خارجی، دولت باید هزینه های سرسام آور تامین ارز برای شهروندان را کاهش دهد. به طوری که دولت ارز دولتی را تخصیص و پرداخت کرده است و این نوع ارز رونق بیشتری در بازارهای بین المللی داد.

ارز آزاد و ارز دولتی چیست؟

در سال 1395 با توجه به افزایش قیمت دلار در بازار ارز، ارز دولتی رواج پیدا کرد. ارز دولتی، ارزی که توسط دولت در مرکز مبادلات ارزی به افراد می‌دهند. و دولت با در نظر گرفتن شرایط، ارز کمتر از قیمت بازار آزاد را به اشخاص حقیقی و حقوقی اختصاص می‌دهد. از جمله عواملی که باعث انبساط ارز دولتی نسبت به سایر ارزها شده است، برداشتن بار مالی از دوش دولت و کاهش قیمت آن نسبت به ارز آزاد است.

خوب است بدانید که دولت با ارز دولتی می‌تواند بر برخی کالاهای وارداتی که مورد نیاز مردم و مورد نظر دولت است نظارت بیشتری داشته باشد. و این ارز را برای برخی کالاها در شرایط خاص و محدودتر تخصیص دهد تا واردات این کالاها برای بازرگانان و تجار امکان پذیر باشد.

این نوع ارز را می‌توان به ارزهای دیگر تبدیل کرد. ارز آزاد نقطه مقابل ارز دولتی است و نرخ آن در بازار آزاد بر اساس تقاضای تعیین شده توسط بورس است و به دست مردم می‌رسد. ارز دولتی برای واردات همه کالاها تخصیص داده نمی‌شود و به همین دلیل محدود است. این ارز فقط به کالاهای اساسی مورد نیاز مردم اختصاص می‌یابد. از جمله این کالاها می‌توان به تجهیزات و اقلام پزشکی و دارو اشاره کرد.

روش های تخصیص ارز دولتی

برای تخصیص ارز به کالاهای وارداتی، صاحب کالا یا نماینده وی باید مجوز ورود به کشور را دریافت کند. برای این امر افراد به سازمان صنعت، معدن و تجارت مراجعه می‌کنند و گواهی کالای ورودی به کشور را دریافت می‌کنند.

جهت دریافت این مجوز باید در سامانه ثبت سفارش ثبت نام کنند. تا سازمان های مربوطه مجوز واردات را برای واردکننده بگیرند. پس از تایید سازمان صنعت، معدن و تجارت و سازمان های مرتبط، نوبت به انتخاب بانک عامل می‌رسد. واسطه بین بانک مرکزی و واردکننده را بانک عامل می‌گویند. زیرا صاحب کالا جز در موارد خاص امکان ارتباط مستقیم با بانک مرکزی را ندارد.
پس از انتخاب بانک عامل و ثبت نام در سامانه جامع تراکنش، فرد باید گواهی ورود کالا یا ثبت سفارش را به بانک عامل بدهد. بانک عامل شماره مجوز را به بانک مرکزی ارسال کرده است تا برای فرد مورد نظر ترخیص ارز انجام شود.

بانک مرکزی برای کالاهای وارداتی ترخیص ارز به صورت اولویت دار اعطا می‌کند. یعنی در مرحله تخصیص ارز توسط بانک مرکزی مشخص می‌شود که چه مقدار ارز برای واردات کالا از کشور خارج می‌شود. ارز در کشور علاوه بر نیمایی، ارز آزاد و دولتی بفروش می‌رسد.

تخصیص ارز خوب است یا بد؟

در پاسخ به این سوال می‌توان گفت که اگر در نظر گرفته شود که سیاست های دولت کنترل ورود و خروج ارز از کشور را به اندازه کافی اجرا می‌کند. به گونه ای که واردات محصولات از جمله کالاهای مورد نیاز کشور منجر به کارآفرینی مردم می‌شود، این روند می‌تواند مفید و خوب باشد.

همچنین در عملیات تخصیص ارز می‌توان ورود محصولاتی را که در سامانه های رسمی کشور ثبت نشده اند مشخص کرد. و با طراحی ساختاری مناسب و کارآمد از ورود ارز و انواع کالاهای غیر مجاز به کشور جلوگیری کرد. در نتیجه تخصیص ارز در برخی موارد می‌تواند بسیار مفید و سودمند باشد.

گروه بندی کالاهای وارداتی

لازم به ذکر است کلیه کالاها در گروه های مجزا قرار خواهند گرفت که مهمترین آنها عبارتند از:

گروه اول: کالاهای اساسی

این گروه شامل محصولاتی است که کشور به آنها نیاز مبرم دارد و واردات آن ضروری است. این کالاها شامل گندم، روغن، حبوبات و سایر موارد مشابه است. ارز بانکی متعلق به این گروه است.

گروه دوم: مواد اولیه کالا.

این گروه شامل محصولاتی است که به منظور رفع نیاز کارخانه ها و کارگاه های تولیدی وارد کشور می‌شود.

گروه سوم: کالاهای مصرفی.

دسته سوم کالاها، کالاهای مصرفی هستند که در ایران تولید نمی‌شوند، اما در کشور به آنها نیاز داریم.

گروه چهارم: کالاهای ممنوعه.

ورود این نوع کالاها به کشور غیرقانونی است و قطعا ارز دریافت نمی‌کنند.

شرایط بانک مرکزی برای تخصیص ارز مورد نیاز

بانک مرکزی همواره شرایط تخصیص ارز را در نظر می‌گیرد که مهمترین آنها عبارتند از:

بانک موظف است در زمان تمدید گواهینامه مربوطه در زمان تمدید گواهی ثبت آماری، گواهی را مسدود کند.
در صورتی که درخواست کننده سکه، درخواست خرید سکه اختصاص داده شده توسط آن بانک را داشته باشد، بانک منعی برای برداشتن بلوک و برداشت سکه ندارد.
در صورت باطل شدن گواهی ثبت نام به هر دلیل و یا عدم تخصیص ارز به شخصی، لازم است بانکی که به درخواست متقاضی ارز اقدام می‌کند. ظرف مدت هفت روز نسبت به لغو تخصیص ارز با توجه به مدت زمان انصراف از تخصیص ارز اقدام کند.
تخصیص ارز برای تجهیزات دارویی و پزشکی از شمول بندهای فوق مستثنی است.

سوالات متداول:

تخصیص ارز به چه معناست؟

تخصیص ارز یکی از اقدامات مهم دولت است. که به منظور ارائه خدمات بهتر به بازرگانان و تجار واردکننده کالا به کشور و ایجاد راهی آسان برای انجام مراحل واردات کالا انجام می‌شود.

از چند روش برای تامین ارز استفاده می‌شود؟

به دو صورت، روش اول شامل تامین ارز برای کالاهای اساسی مانند تجهیزات پزشکی است. و روش دوم از طریق نیمه ارزی برای سایر کالاها است.

تخصیص ارز در چه مواردی مفید است؟

در صورتی که سیاست های دولت برای اجرای صحیح کنترل واردات و صادرات ارز در کشور در نظر می‌گیرند.

گروه اول کالاهای وارداتی شامل چه کالاهایی می‌شود؟

این دسته از کالاهای وارداتی شامل کالاهایی مانند روغن، حبوبات، گندم، برنج و سایر اقلام مشابه است.

در صورت هرگونه سوال و نظر با مجموعه نگار صنعت ماهان تماس حاصل فرمایید.